માસિક અનિયમિતતા ના કારણો - અનિયમિત માસિક ઘરેલું ઉપચાર

પીરિયડ્સને લગતી નાની-મોટી સમસ્યાઓ થવી સામાન્ય વાત છે. આ સમસ્યાઓ સામાન્ય રીતે આંતરસ્ત્રાવીય અસંતુલનની નિશાની હોય છે. એક સંપૂર્ણ માસિક ચક્ર લગભગ 28 દિવસ સુધી ચાલે છે, મહિલાઓ અથવા કિશોરવયની છોકરીઓ કે જેમને 29મા દિવસે માસિક અથવા માસિક ધર્મ આવે છે, તો તેમનું માસિક ચક્ર સંપૂર્ણ કહેવાય છે. 

પરંતુ જો તમને 21 દિવસમાં કે તે પહેલા માસિક ધર્મ શરૂ થઈ જાય છે અને તમારો માસિક ધર્મ 8 દિવસથી વધુ સમય સુધી ચાલે છે, તો તમે અનિયમિત માસિક સ્રાવની સમસ્યાનો ભોગ બનો છો. પીરિયડ્સને નિયંત્રિત કરવા માટે અહીં કેટલાક ઘરેલું ઉપાય આપવામાં આવ્યા છે. 

અનિયમિત માસિક નાં કારણો

લગભગ 35 ટકા મહિલાઓને અનિયમિત માસિક ધર્મની સમસ્યા હોય છે, આ સામાન્ય વાત છે. હા, જો કંઇક અકુદરતી હોય અથવા સાયકલમાં વિલંબ થોડો વધારે વધી જાય તો તે 'ચિંતાજનક' હોઈ શકે છે. તેવામાં ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે.

આમ જોવા જઈએ તો અનિયમિત માસિક આવવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જે ક્યારેક બહુ ગંભીર પણ હોતા નથી. પરંતુ જોવામાં આવ્યું છે કે આ અનિયમિત માસિક ધર્મની સમસ્યા મોટાભાગે કિશોરાવસ્થામાં છોકરીઓમાં વધુ જોવા મળે છે, જેમાં માસિક ધર્મની શરૂઆત જ થઈ છે. અનિયમિત માસિકસ્ત્રાવના ઘણા સામાન્ય કારણો હોઈ શકે છે, જેમ કે-

• વજનમાં એકાએક વધારો કે ઘટાડો
•  વધતો તણાવ
•  આહારમાં પોષણનો અભાવ
•  થાઇરોઇડ
•  મેનોપોઝના મહિનાઓમાં
•  વધુ કસરત
•  ગર્ભ નિરોધક ગોળી

અનિયમિત માસિકસ્ત્રાવનાં લક્ષણો

અનિયમિત પીરિયડ્સની પહેલી ઓળખ ગર્ભાશયમાં દુખાવો, કમર, પગ, હાથ અને સ્તનમાં દુખાવો, ભૂખ ન લાગવી, થાક લાગવો, કબજિયાત વગેરે છે. ગર્ભાશયમાં લોહી ગંઠાઈ જવું એ પણ આનું એક લક્ષણ છે. 

 અનિયમિત માસિક સ્રાવની આર્યુવેદિક સારવાર

આયુર્વેદ અનુસાર મહિલાઓ પોતાના ખાનપાન અને જીવનશૈલીમાં કેટલાક ફેરફાર કરીને અનિયમિત માસિક ધર્મની સમસ્યાથી છુટકારો મેળવી શકે છે, જેમ કે-

• માસિક ધર્મ દરમિયાન ખાટો અને ગંદો ખોરાક (જે પચવામાં સરળ નથી) ન ખાશો.  
•  વધારે પડતી મસાલેદાર વસ્તુઓ ખાશો નહીં.
•  ચા, કોફી અને ઠંડા પીણાનું સેવન ટાળો. 
•  અનિયમિત માસિકસ્ત્રાવના ઘરેલુ ઉપાય તરીકે 1 ચમચી ધાણાજીરું અને દાળની ખાંડનો પાવડર એક કપ પાણીમાં ઉકાળો. જ્યારે પાણી ઘટીને અડધું થઈ જાય ત્યારે તેમાં અડધી ચમચી બુરા (પાઉડર ખાંડ) ઉમેરો. આ પાણીને દિવસમાં બે વાર પીવો. આનાથી માસિક ધર્મ પણ નિયમિત થાય છે. 
• પીરિયડ્સ દરમિયાન શરીરે થકવી નાખનારા કામોથી બચવું જોઈએ.  
•  ભોજનમાં દેશી ઘી ખાવ. કેવી રીતે ખાવું? તે જાતે નક્કી કરો. દૂધમાં દેશી ઘી નાખીને શાકમાં ખાઈ શકો છો કે પછી બ્રેડ પર મૂકી શકો છો. 
•  સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે,શારીરિક સફાઈ નું ખાસ ધ્યાન રાખો.

અનિયમિત માસિક માટે ઘરેલુ ઉપચાર

અનિયમિત માસિક સ્રાવ માટે ઘણા ઘરેલું ઉપચાર છે, જે આ સ્થિતિને સુધારવામાં મદદ કરી શકે છે. આવો જાણીએ અનિયમિત પીરિયડ્સના ઘરેલુ ઉપચાર વિશે :- 

• જો તમારા માસિક ચક્રનું કારણ તણાવ છે, તો તમારે તણાવ મુક્ત જીવન માટે યોગ અને ધ્યાનને તમારી દિનચર્યાનો એક ભાગ બનાવવો જોઈએ. નિયમિત કસરત કોઈપણ રીતે ઘણી બધી સમસ્યાઓ હલ કરે છે. આ શરીરને અનેક પ્રકારના રોગોથી બચાવે છે.
• માસિક ધર્મની અનિયમિતતાથી પીડાતી મહિલાઓ માટે પણ એક્યુપંક્ચર ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
• સૌથી મહત્વપૂર્ણ, સંતુલિત અને પૌષ્ટિક આહાર લો. હોર્મોનલ સંતુલન માટે સારો આહાર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. 
• બાય ધ વે, જો હોર્મોનલ ઇમ્બેલેન્સ અનિયમિત માસિકનું કારણ હોય તો સૌથી પહેલાં ડોક્ટરની સલાહ લો. તે વાજબી રહેશે. 

તમારા રસોડામાં સારવારના ગુણધર્મો પણ છુપાયેલા છે

અનિયમિત માસિક સ્રાવની સમસ્યાનો સામનો કરવા માટે ઘરેલું ઉપચાર એ સૌથી સરળ રીત છે. કારણ કે તેમની કોઇ સાઇડ ઇફેક્ટ્સ નથી. ઘણી વખત રસોડામાં રહેલી નાની-નાની વસ્તુઓથી જ તમે અનિયમિત માસિક ધર્મની સમસ્યાથી છુટકારો મેળવી શકો છો. પીરિયડ્સ દરમિયાન ઘણી સમસ્યાઓ હોય છે, અને પીરિયડ્સની આવી સમસ્યાઓ માટે ઘરેલું ઉપચાર શ્રેષ્ઠ છે. 

તજ : પીરિયડ્સની અનિયમિતતાને સુધારવામાં આ રામબાણ ઈલાજ સાબિત થઈ શકે છે. તેનાથી પીરિયડ્સ રેગ્યુલરાઈઝ તો થાય જ છે સાથે જ માસિક ધર્મ દરમિયાન તીવ્ર દુખાવામાં પણ રાહત મળે છે. તેમાં હાજર હાઇડ્રો ઓક્સી ક્લોન પીરિયડ્સ દરમિયાન ઇન્સ્યુલિનનું સ્તર જાળવી રાખે છે. 

તજનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરશો : એક ગ્લાસ દૂધમાં અડધી ચમચી પીસી તજ મિક્સ કરીને પીઓ. પીરિયડ્સ દરમિયાન કોઈપણ રીતે ગરમ દૂધ પીને સૂવાથી પેટ રિલેક્સ થાય છે અને સારી ઊંઘ આવે છે. પરંતુ તેમાં તજ પણ ઉમેરવામાં આવે તો તે સોનાના પે સુહાગાની જેમ કામ કરશે. 

આદુ અથવા સૂંઠ: આદુ અને સૂંઠ બંને પીરિયડ્સને નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ માનવામાં આવે છે. એક તો આદુની તાસીર ગરમ હોય છે, જેના કારણે પીરિયડ્સનો ફ્લો સાચો રહે છે. બીજું, આદુથી પેટ રિલેક્સ થાય છે અને શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે. 

આદુનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો: આદુને આરામથી કાચા ખાઈ શકાય છે. પરંતુ આનાથી પણ સરળ અને સારી રીત એ છે કે સારી આદુવાળી ચા બનાવીને તેને પીવો. તેને જેટલો ફાયદો થશે. આદુ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ ફાયદાકારક છે. 

બીટરૂટ : બીટરૂટ ખાવાથી શરીરમાં ગમે તેમ કરીને રક્તકણો બને છે. પરંતુ આ સિવાય બીટરૂટમાં પણ આયર્ન અને ફોલિક એસિડ જોવા મળે છે. આ બંને માસિક ધર્મની અનિયમિતતાને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. બીટરૂટ હોર્મોન્સને સંતુલિત કરે છે. 

આવા બીટ ખાશો તો થશે ફાયદો - બીટરૂટ પીરિયડ્સની સાથે સાથે સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ ફાયદાકારક છે. પછી ભલે તમે તેને સલાડ તરીકે ખાવ કે પછી તેનો રસ પીવો કે પછી રાયતા બનાવીને ખાવ. તેનાથી શરીરને દરેક રીતે ફાયદો થશે. 

આમલી કે ખાટા પદાર્થો- આમ તો એવું માનવામાં આવે છે કે માસિક ધર્મ દરમિયાન ખાટા ખાવાથી બચવું જોઈએ, પરંતુ અનિયમિત માસિક ધર્મના કિસ્સામાં પાકેલી આમલીનો પલ્પ જાદુ કરી શકે છે.

આવી પાકી ગયેલી આમલી ખાવ - આમલીને એક કલાક સુધી પાકી લાલ રંગની સાથે પાણીમાં પલાળી રાખો. ત્યારબાદ પાણી નિતારી લો અને તેમાં ખાંડ, થોડું મીઠું અને જીરા પાવડર ઉમેરો. આ પીણું બે દિવસમાં એકવાર લો. તમે જાતે જ તફાવત અનુભવશો.

કાચું પપૈયું : તણાવ અને મેનોપોઝને કારણે માસિક ધર્મની સમસ્યાઓમાં કાચું પપૈયું ફાયદાકારક છે. કાચા પપૈયામાં રહેલા આયર્ન, કેરેટીન, કેલ્શિયમ, વિટામિન એ અને સી ગર્ભાશયના સંકોચાયેલા સ્નાયુઓ સુધી ફાઇબર પહોંચાડવાનું કામ કરે છે. 

પપૈયું આ રીતે ખાઓ : કાચા પપૈયું તમે નાસ્તામાં ખાઓ છો. થોડા મહિના માટે ટ્રાય કરો આ રેસિપી, થશે ફાયદા તો જાતે જ અનુભવાશે. 

માસિક એટલે શું, માસિક ચક્ર, માસિક બંધ કરવા ઘરેલુ ઉપચાર, માસિક ન આવવાના કારણો, માસિક આવવાની રીત, માસિક ચાલુ કરવાની દવા, માસિક નો દુખાવો, માસિક વહેલા આવવાના કારણો,